Sofranıza gelen tüm bitkisel besinler bir tohumdan köken aldı. Bu tohumların bazılarını direkt olarakta tüketiyorsunuz. Peki bahsi geçen tohumlar ne kadar faydalı?
Bir soru daha. Tükettiğiniz tohumları daha sağlıklı ve faydalı bir şekilde kullanmanın bir yolu var mı?
Tabi ki evet! Çözüm ise çimlendirme diğer adıyla filizlendirme.
Bu yazıda çimlendirme (filizlendirme) nedir? sorusundan, çimlendirme (filizlendirme) faydalarına kadar birçok konuya değinecek, soruları cevaplayacağım.
Hazırsanız başlıyoruz!
Yazı İçeriği
Çimlendirme nedir?
Çimlendirme basit tabirle tohumlu besinleri kısa bir süreliğine uygun ortamda tutarak çimlenmesine ve uygun boyuta geldiğinde tüketilmek için toplanmasına verilen isim.
Bu tekniği uzun süredir kullanan toplumlar olmasına rağmen ülkemizde çok revaçta değil. Çünkü toplumumuz tohumları uzun süre saklamak için topluyor ve yüksek kalori sağlaması amacıyla kullanıyor.
Oysa ki çimlendirme -birazdan inceleyeceğim üzere- daha sağlıklı bir beslenme ve alışkanlığı için kullanılması gereken bir yöntem.
Çimlendirmenin faydaları
Çimlendirme (filizlendirme) hakkında size anlatacağım çok şey var. Zira bu eski yöntemin beslenme düzeninize yeni bir soluk getireceğine eminim.
Mekanizmaları açıklamama izin verin.
Çimlendirme antibesinleri etkisizleştirir
Doğada her şey hayatta kalmak üzerine programlanmıştır. Bu durum tohumlarda da geçerli.
Hayatta kalma sürecinin bir sonucu olarak tohumlar onları tüketen hayvanlar için savunma geliştirmişlerdir. Çünkü tohumlar (bazı) çimlenmeden tüketilmemelidir. Eğer tüketilirse diğer hayvanlar bunu öğrenir ve bitkinin çoğalması engellenebilirdi.
İşte bu sebeple oluşturulan savunma mekanizması tohum içeriğindeki besinleri daha az kullanmalarını sağlayan antibesinlerdir. Böylece hayvanlar tohumlardan daha az faydalanacak ve uzun vadede onları tercih etmeyecektir.
Antibesinler bulundukları gıda içerisindeki vitamin, mineral ve diğer birçok öğenin kullanılmasını engeller. Bu durum günümüzdeki vitamin ve mineral eksikliklerinin çoğundan sorumludur.
Tohumlarda bulunan antibesinlerden olan fitik asit; kalsiyum, demir, çinko, magnezyum gibi önemli minerallerin emilimini engeller. Ayrıca fitik asit sindirim sistemi üzerindeki proteinleri parçalayan enzimleri etkisiz hale getirerek proteinlerin kullanımını engeller.
Çimlendirme (filizlendirme) işlemi sonucunda bu olumsuz durum tamamen değişir. Çünkü çimlenen tohumlar artık diğer hayvanları tehlike olarak görmez ve içeriğini tamamen değiştirerek savunmadan çok büyümeye odaklanır.
Elde edilen verileri sıralamama izin verin. Çimlendirme (filizlendirme) işlemi,
- Demir, kalsiyum ve çinko emilimini %50 oranında arttırır,
- Sindirime zarar veren lektin, tanin gibi öğeleri azaltır,
- Tohum içi vitamin C, E, beta karoten ve folat düzeyleri artar.
Hatta yapılan bir araştırma sekiz günlük çimlendirme sürecinin tohumun ihtiva ettiği vitamin C ve birkaç antioksidan düzeyini ciddi şekilde arttırdığını göstermiş.
Sonuç olarak tohumları çimlendirmek içerisindeki besinleri tam olarak kullanmak için oldukça iyi bir yoldur.
Çimlendirme lif düzeyini arttırır
Birçok tohum içerisinde önemli miktarda lif bulundurur. Bu lif profili özellikle kepeği alınmamış ürünlerde daha fazla. Peki lif profilini geliştirmenin bir yolu var mı?
Tabi ki!
Çimlendirme ile beraber oluşan filizler ciddi miktarda bitki hücresi içerir ve bu hücrelerin duvarları önemli miktarda lif ihtiva eder. Bu özelliği kullanarak tüm tohumları çimlendirebilir ve daha fazla lif alımı yapabilirsiniz.
Tahıl içeren besinleri tükettikten sonra sindirim problemi yaşayan bir yakınınız varsa kendisine çimlendirilmiş tahıl sunun.
Hiçbir rahatsızlık yaşamadığını göreceksiniz.
Çimlendirme gluten düzeyini azaltır
Glutensiz beslenme düzeni oldukça zor. Çünkü günlük hayatta kullanılan birçok besin gluten ihtiva eder. Ama bu besinleri tüketmek imkansız değil çünkü çimlendirme (filizlendirme) yöntemi tohumların içerisinde bulunan gluteni ciddi miktarda azaltır.
Bu yöntemi çölyak hastalarına önermiyorum. Çünkü çimlendirme tohumun içerisindeki gluten içeriğini azaltsa da tamamen tüketmez.
Tavsiyem glutensiz beslenmeye çalışan ve hafif gluten hassasiyeti olan bireyler için geçerli.
Özellikle tercihim filizlenmiş buğday ile yapılmış unların kullanması yönünde.
Zira bu yöntemle üretilen unların gluten içeriği azalırken, protein içeriği artar. Ama ne yazık ki ülkemizde çimlenmiş buğdaydan yapılmış un ürünlerine rastlamıyorum.
Toparlayacak olursak çimlendirme,
- Tohum içerisinde bulunan ve vitamin, mineral emilimini engelleyen antibesin düzeyini düşürür.
- Tohum içerisinde bulunan vitamin düzeylerini (özellikle C ve folat) arttırır.
- Tohum içerisinde bulunan protein ve diğer makroların daha iyi emilmesini sağlar.
- Tohumun antioksidan profilini geliştirir.
- Tohumun lif miktarını arttırır.
- Tohum içerisinde bulunan gluten ve diğer alerjenlerin düzeyini azaltır.
Çimlendirme (filizlendirme): Sonuç
Çimlendirme (filizlendirme) tüketeceğiniz besinler üzerinde oldukça olumlu etkilere sahip bir yöntem. Bu teknik ile besinleri daha besleyici ve daha az zararlı hale getirebilirsiniz.
Yapmanız gereken onları biraz nemlendirmek ve doğanın görevini yapmasını beklemek.
Tabi ki tohum çimlendirme (filizlendirme) yapmanın bazı püf noktaları var. Eğer evde sizde kendi çimlendirme sisteminizi kurmak istiyorsanız kullandığım yöntemi paylaştığım çimlendirme nasıl yapılır? (yazı hazırlanıyor) adlı yazımı okumanızı tavsiye ederim.
Tohum misali kabuklarınızı kırıp hayata yeniden merhaba dediğiniz günlere!