Yazıya başlamadan önce başlık için özür dilemek istiyorum. Gerçekten juicing ve juice cleanse ile ilgili Türkçe bir terim bulamadım. Bununla beraber bu terimler ile ilgili bilgilendirmek istediğim kitle tamamen bu şekilde yazarak arama yapıyor.
Sonuç olarak başlık maalesef tamamiyle Türkçe değil.
Uzun süredir juicing ve juice cleanse ile ilgili inanılmaz iddialar duyuyorum. Bunlardan bazıları kanseri tedavi eder, kısa sürede kilo vermenizi sağlar, yaşam sürenizi uzatır gibi iddialar. Eğer gerçekse bu ürünleri üretmek yerine basit bir şekilde Nobel ödülüne başvurulabilir. Zira her yıl milyarlarca (evet, evet milyarlarca) dolar, kanser, kilo verme ve uzun yaşam ile ilgili ilaçların araştırmasına gidiyor.
Giriş bölümünde sizi daha çok sıkmak istemiyorum. Zira konuşacağımız çok şey var.
Bu yazıda juicing ve juice cleanse nedir? sorusundan, juicing ve juice cleanse işe yarıyor mu? sorusuna, juicing ve juice cleansenin tehlikelerinden, bu konuda yapılmış araştırmalara kadar birçok konuya değinecek, soruları cevaplayacağım.
Hazırsanız başlıyoruz!
Yazı İçeriği
Juicing ve juice cleanse: Nedir?
Juicing aslında meyve ve sebze sularını sıkma işlemine verilen ad. Ama günümüzde bu terim meyve ve sebze suları ile beslenme anlamı ile eşleşmiş bulunuyor.
Juice cleanse ise bu meyve ve sebze suları ile bedeninizi temizleme aktivitesine verilen ad.
Dikkat edin sadece anlamlarından bahsediyorum. Bir kelimenin çağrıştırdığı anlam ne yazık ki o anlamın gerçek olmasını garanti etmiyor.
Peki iddialar doğru mu? Meyve ve sebze suları ile beslenmenin ve arınmaya çalışmanın gerçekten bir dayanağı yada faydası var mı?
Gelin beraber inceleyelim.
Juicing ve juice cleanse: İşe yarıyor mu?
Aslında “işe yarama” durumunu incelemek için iddiaları tam olarak bilmemiz geliyor. Ben sektörün önde gelen “juicing” firmalarına göz gezdirdim ve iddiaları topladım. O iddiaları aşağıda sıralayacak ve tek tek cevap vereceğim.
Bu iddialar,
- Sağlıklı beslenme alışkanlığı kazandırma,
- Kilo verme ve ödem atma,
- Vücudu temizleme ve toksinlerden arınma,
- Alkali dengenin düzenlenmesi,
olarak sıralanıyor. Aslında iddiaların bir sonu yok. Yakında ölüyü diriltme konusunda bile iddialar gelebilir!
Juicing ve juice cleanse: Sağlıklı beslenme
Sağlıklı beslenme alışkanlığı kazanmak iyi ve kaliteli bir yaşam için olmazsa olmazlardan. Ama burada kısa süreli meyve, sebze suları ile beslenmenin doğru beslenme alışkanlığı kazanma ile yakından uzaktan ilgisi yok.
Sağlıklı beslenme alışkanlığı oluşturmak için doğru bir diyet oluşturulup uzun süre uygulatılmalı ve bu süreçte karşılaşılan zorluklar çözülmelidir. Böylece devam eden süreçte birey beslenme alışkanlığını kazanacak, benimseyecek ve bu beslenme alışkanlığı ile doğru yaşamayı öğrenecektir.
Kısa süreli beslenme programları değişimi ise sadece birer kandırmacadan ibaret. Çünkü bireyler o beslenme programının belli bir süre sonra biteceğini biliyor ve gerçekten zorlansalar bile kendilerinde dayanmak için gereken gücü bulabiliyorlar.
Bu aslında alkol bağımlılarının ramazanda alkolü bırakması ile alkolü tümüyle bırakması arasındaki farka çok benziyor.
Biliyorsunuz çoğu alkol bağımlısı saygı sebepli ramazanda alkolü bırakır ve hiç zorluk yaşamaz. Çünkü önlerinde belirli bir süre vardır ve bu sürenin sonunda alkole tekrar başlayabileceklerdir. Ramazan ayı boyunca bağımlılar bu sebeple kriz yaşamazlar. Ama siz bir bağımlıya artık tümüyle alkolü bıraktığını söylerseniz, en geç birkaç gün içinde yoksunluk krizine girecektir.
Aslında bu durumun sebebi sadece kişinin önünü görememesidir.
Sonuç olarak alışkanlıklar zor kazanılır ve bu süreçte düzeltilmeye ihtiyaç duyarlar. Birkaç günlük farklı beslenme programları ile kesinlikle sağlıklı beslenme alışkanlığı oluşturmak mümkün değildir.
Juicing ve juice cleanse: Kilo verme
Juicing yada juice cleanse sırasında insanlar doğal olarak çok düşük kalorili ve tuz bakımından zayıf içerikli sıvılarla beslenirler. Bu durum kısa sürede bireylerin yoğun sıvı kaybetmesine neden olur.
Fakat burada bahsedilen kilo verme kavramı eğer yağ kaybetmek iste, tamamen yanlış bir iddia ile karşı karşıyayız.
Çünkü tek başına çok düşük kalori alımı vücudun normalden daha zor yağ yakmasına neden olur. Bunun sebebi bedeninizin düşük kalori alımına verdiği stres yanıtı ile alakalı. Ayrıca birçok açlık ilişkili hormon hücre içi yağ yakım mekanizmalarını dolaylı olarak kontrol eder. Sanırım juicing sırasında yoğun açlık çekeceğinizden bahsetmeme gerek yok.
Sonuç olarak düşük kalorili ve az tuz içeriğine sahip besinler ile beslenmek sadece sıvı kaybetmenize sebep olur. İster ödem, ister şişkinlik olarak adlandırın, bu gruptan verdiğiniz kiloların size sağlık açısından hiçbir getirisi yok.
Asıl getirisi olan şey ise uzun vadede yağ kaybedip metabolik belirteçleri düzeltmek ve daha sağlıklı bir vücuda erişmenizi sağlamak.
Neden hızlı kilo veremeyeceğinizden bahsettiğim hızlı kilo verilebilir mi? adlı yazımı lütfen okuyun.
Juicing ve juice cleanse: Detoks
Detoks bana göre son yüz yılın en iyi hazırlanmış yalanı. Evet, evet yalan. Zira bedeninizin toksinlerden arınmak için sizin yardımınıza ihtiyacı yok.
Şöyle ki, bedeninize giren toksin içerikli maddeler emildikten sonra direkt olarak karaciğere ulaşır. Karaciğer eğer mümkünse bu toksinleri zararsız hale getirir ve kan dolaşımına geri verir. Bunun haricinde bedeninizin hücre içi temizleme mekanizmaları gözden kaçan ve hücre içinde oluşan toksinlerin temizlenmesine yardım eder.
Ağır metaller ise hiçbir şekilde -karaciğer dahil- işlenemez ve hücre yapısına çöker.
Buraya kadar anladığınız üzere sizin toksinlerden arınma mekanizmasına müdahale edebileceğiniz bir basamak yok. Mümkün olan arınma işlemleri otomatik olarak gerçekleşirken, mümkün olmayan durumlar size zarar veriyor.
Bilinen ve araştırmalar ile kanıtlanan tek detoks yöntemi klinikte ağır metaller için uygulanan şelasyon yöntemleri.
Burada içtiğiniz meyve veya sebze sularının hiçbir görevi yok. Zira ne bir arındırma mekanizmasında görev alıyorlar ne de karaciğere destek oluyorlar.
Düşünebiliyor musunuz? Her yerde bahsedilen ve mucize olarak gösterilen detoks yöntemlerinin işe yaradığını gösteren tek bir araştırma bile yok!
Detoks hakkında ayrıntılı bilgi almak için detoks nedir? adlı geniş yazıma bakmanızı öneriyorum.
Juicing ve juice cleanse: Alkali beslenme
Alkali beslenme de aynı detoks gibi şuanda moda olan bir teknik. Bu konuda da yapılan araştırmalar ciddi faydalar göremiyor. Aslında sizin yedikleriniz ile kan pH düzeyini değiştirmeniz bile mümkün değil.
Durum böyle olunca yediklerinizi değiştirerek pH düzeylerinizi alkali tarafa çekip fayda alma esasının temeli kaybolmuş oluyor.
Sonuç olarak meyve ve sebze suları dahil hiçbir yöntem kan pH düzeylerini değiştiremez.
Bu konuda bahsedilecek çok şey var. Eğer ayrıntıları merak ediyorsanız alkali beslenme nedir? adlı rehberime göz gezdirebilir ve iddiaları araştırma sonuçları ile beraber değerlendirebilirsiniz.
Neden juicing ve juice cleanse yapılmamalı?
Aslında juicing ve juice cleanse zararları hakkında bahsedilecek çok şey var. Yapılan araştırmalar bu tip beslenme yöntemlerinin kısa sürede ciddi sağlık problemleri doğurabileceğini gösteriyor.
Ben en önemlilerinden bahsetmek istiyorum.
Düşük lif tüketimi juicing ve juice cleanse yapan bireylerin yaşadığı ciddi bir sorun. Çünkü sıvı halde bulunan bu meyve ve sebze suları neredeyse hiç lif ihtiva etmiyor.
Pek çok tıp literatürü günde en az 30 gram lif tüketmenizi önerirken sıfıra yakın lif alımı ciddi düzeyde sindirim sistemi problemlerine yol açabilir. Ayrıca kilo vermek, kan kolesterol düzeylerini düşürmek hatta kolon kanseri riskini azaltmak için lif tüketimine ihtiyacınız var.
Tabi ki juicing sürecinde sadece sıvı ile beslendiğiniz için sindirim sistemi problemlerini anında fark edemeyebilirsiniz.
Malnütrisyon dilimizde eksik ve yetersiz beslenme anlamına geliyor. Özellikle sıvı beslenme tarzlarında birçok hayati makro ve mikro besinden uzak kalırsınız. Bunlardan en önemlileri D vitamini, esansiyel proteinler ve önemli yağ asitleridir.
Bildiğiniz üzere bu besin öğelerinin hepsi eksikliğinde ciddi sorunlar yaşanılabilir. Kısa juicing süreçlerinde belirti vermese dahi uzun süre veya sık juicing yapan bireyler farketmeden ciddi besin eksikliklerine maruz kalabilir.
Ayrıca sebze ve meyvelerden aldığınız A, D, E, K gibi vitaminler, yağ olmadan emilemez. Bu sebeple tek değil, birçok vitamin eksikliği bakımından tehlike altındasınız.
Ödem atmayı inanılmaz bir özellik gibi lanse eden firmalar aslında önemli bir hususu atlıyor. Yoğun sıvı kaybı beraberinde yoğun mineral kaybı getirir. Bu mineral kaybını uzun vadede yaşamanız ciddi kan elektrolit bozuklukları yaşamanız demek.
Kas kaybı, bağışıklık sistemi zayıflaması düşük kalori alan bireylerin kaçamayacağı bir husus. Hani size kısa sürede kilo verme vaadi veren insanlar var ya, işte o insanlar bu kadar düşük kalori alımının ciddi kortizol salınıma yol açtığını ve bu kortizol salınımının bağışıklık elemanlarının yapımını önemli ölçüde baskıladığından habersiz.
Tabi ki bağışıklık elemanlarının baskılanmasındaki tek mekanizma bu değil. Malnütrisyondan, mide florasının bozulmasına kadar birçok mekanizma mevcut.
Bağışıklık elemanlarının baskılanması ise enfeksiyon dahil birçok hastalık riskinin artışı ile sonuçlanır.
Ayrıca esansiyel yani vücut tarafından üretilemeyen aminoasitlerin alınmamasının kas kütlesindeki yıkımı arttırması muhtemel. Eğer juicing yada juice cleanse sürecinde kilo veriyorsanız bilin ki kaybettiğiniz ağırlığın bir kısmı kas! ve kas kaybı bir insanın yaşayabileceği en kötü şey.
Kas kütlesi kemik sağlığından, düşme riskinin kontrolüne, insülin direncinden, kolesterol düzeylerine kadar birçok husus üzerinde etkili. Bu sebeple kas sadece sporcuların değil, herkesin ihtiyacı olan bir beden elemanı.
Sonuç olarak
Juicing yada juice cleanse yani meyve, sebze suları ile beslenmenin size sağlık açısından herhangi bir getirisi yok. Getirisi olmamakla beraber eğer ciddi risklere sahip olmasaydı bunu sizinle paylaşıyor olmazdım.
Lütfen sebze ve meyveleri eskisi gibi tüm olarak tüketin ve sağlıklı beslenmeye farklı açılardan yaklaşın.
Eğer sağlıklı beslenme hakkında yorumumu merak ediyorsanız kilo vermek istiyorum adlı rehberime göz atabilirsiniz.
