Koşu bandı son zamanlarda daha önemli hale geldi. Çünkü şehirleşme ile beraber koşu parkurları azaldı ve insanların artık vakti daha kısıtlı.
Ayrıca artık daha az zahmete katlanabiliyoruz.
Durum böyle iken koşu bandı artık vazgeçilmez bir hale geldi. Peki gerçekten koşu bandı dışarıda koşmak ile aynı etkiye mi sahip?
Bu yazıda koşu bandının avantaj ve dezavantajlarından, koşu bandının eklem ve kaslar üzerindeki muhtemel zaralarına kadar birçok konuya değinecek, soruları cevaplayacağım.
Hazırsanız başlıyoruz!
Yazı İçeriği
Koşu bandı: İyi mi, kötü mü?
Her zaman iyi ve kötü taraf belirlemek mümkün değil. Bazen gri bölgeleri iyi açıklamak iyi ve kötü ayrımından daha önemli.
Koşu bandı ve dışarıda koşma ile ilgili de durum benzer. Bu sebeple sizlere önemli noktaları sıralayacak ve duruma göre doğru seçim yapmanızı sağlayacağım.
Koşu bandının avantajları
Her zaman antrenman yapma olanağı koşu bandının önemli ilk özelliği. Dışarıda antrenman yapamadığınız zamanlarda tempoyu aksatmaktansa devam ettirmek oldukça önemli bir detay.
Kontrollü egzersiz olanağı oluşturması koşu bandının bir diğer önemli özelliği. Peki kontrollü egzersizden kastım ne? Kastım istediğiniz zaman istediğiniz egzersiz koşulunu oluşturabilmeniz.
Yani koşu bandında HIIT yapmak istediğiniz anda hızı arttırabilir yada istediğiniz anda dik bir yokuşa sahip olabilirsiniz. Ama dışarıda istediğiniz zaman hızınızı arttıramaz yada yokuş bulamazsınız.
Durum böyle olunca ya kendinize özel bir parkur oluşturacaksınız yada koşu bandı ile istediğiniz ortamı oluşturacaksınız.
Çıplak ayak koşmaya elverişli olan koşu bandı tipleri mevcut. Çıplak ayak koşma ise bazı durumlarda performansınızı arttırmanıza yardım edebilir. Bu sebeple zemin konusunda emin olduğunuz koşu bandı size yardımcı olabilir.
Ama artık neredeyse dışarıdaki hiçbir yoldan ne yazık ki emin değilsiniz ve çıplak ayak koşarak ayağınıza zarar verebilirsiniz.
Koşu bandının dezavantajları
Normal koşu formunu bozabilme riski taşıyan koşu bandı buna kısa adım mesafesi, yanlarında bulunan tutamaçları ve birkaç mekanik etken ile sebep olur.
Koşu formunuzu bozmak ise size ömür boyu kötü bir postür ve eklem ağrısı hediye edebilir.
Ayrıca dışarıda koşma ile koşu bandı kas gruplarını farklı miktarlarda çalıştırır. Bu kasların çekiş gücünü değiştirerek duruşunuzu bozar.
Sakatlık riskini arttırabilme koşu bandının kötü bir özelliği. Bu özelliği yere basma formunu değiştirebilmesi, bedenin doğal koşu mekaniğinde yaptığı hareketleri kısıtlaması ve ayağın temas ettiği zeminin yeterli yumuşaklıkta (darbe emme özelliğinde) olmaması ile alakalı. Bu problemler ise eklem/kas sakatlıklarına sebep olabilir.
Artık çoğu koşu bandında süspansiyon sistemi var. Bu sistem diz ve diğer eklemlerde oluşan baskıyı azaltmakla beraber hiçbir zaman çim veya özel koşu parkuru konforu yaratmaz.
Ayrıca ortak kullanımda olan koşu bantlarının zamanla süspansiyon sistemi zayıflar ve sertleşir. Bakımı maliyetli olan koşu bantlarını çoğu spor salonu tamir ettirmez. Bu sebeple spor salonlarında az kullanılmış ve daha iyi süspansiyona sahip koşu bantlarını tercih etmeniz önemlidir.
Daha az kas çalışıması koşu bandında sık yaşanan sorunlardan biri. Bunun nedeni dışarıda koşu ile koşu bandının mekaniklerinin farklı olması ile alakalı.
Dışarıda bedeninizi ileri itmeniz gerekir ve bedeninizde birçok kas (üst beden dahil) çalışır. Koşu bandında ise zemin ayağınızın altından kayar ve bedeninizi ileri itmeniz gerekmez.
Bu sebeple koşu bandı dışarıda koşmaya göre daha az efor, daha az kas aktivitesi ve dolayısıyla daha az kalori yakımı demek.
Koşu bandında koşmak: Ne öneriyorum?
Koşu bandı bazı sporcular için belirli zaman aralıklarında gerekli olabiliyor. Bu sebeple koşu bandını yasaklamak, kaçınmak mantıklı değil ve önerim bu yönde olmayacak.
Takibimde olan sporculara verdiğim öneriyi sizinle paylaşmak istiyorum.
“Koştuğunuz toplam sürenin yarısından fazlasını koşu bandında geçirmeyin!”
Bu öneriyi şöyle açıklayacağım. Dışarıda koşu ile koşu bandındaki koşu sürenizi dengeleyin ve ikisini beraber uygulayın.
Kesinlikle koşu bandını ağırlıklı kullanmayın ve mümkün olduğunca kaliteli (düz ve yumuşak) zeminde dışarıda koşun.
Tabi ki sporcunun fiziksel özellikleri, antrenman kapasitesi ve birçok farklı değişken bu kuralı değiştirebilir.
Yeterli bilgi ışığında yapılan doğru antrenman sizi hedefinize ulaştırır. Artık koşu bandına çıkmaya ve hedefinize ulaşmaya hazırsınız.