Ödem, özellikle kadınların sık yaşadığı bir sorun ve çözüm arayışı birçok kişinin canını sıkıyor. Bu durumda olan insalar çoğu zaman sebep gözetmeksizin bedenindeki ödemi atmaya çalışıyor.

Ama ödem söktürücü kullanmak sadece doğru zamanlarda işe yarar. Geri kalan durumlarda ise size ciddi zarar verebilir. Zira bu tip yönelimlerde bulunan birçok hastam ödem söktürücü kullanarak, kendini zor duruma sokuyor.

Bu yazıda ödem neden olur? sorusuna değinecek ve ödem söktürücü çözümler üzerine konuşacağım.

Hazırsanız başlıyoruz!

Yazı İçeriği

Ödem neden olur?

Bedeninizin ortalama %70’i (yaş ve cinsiyete göre değişmekle beraber) sudur. Bu su içeriğinin büyük kısmı hücre içersinde ve damarlarınızda hapsedilmiş olup, hücre dışına çıkmasına izin verilmez.

İşte ödem hapsedilmiş hücre ve damar içi sıvı içeriğinin anormal olarak yer değiştirmesi ve uygunsuz yerlerde birikmesi olayına verilen isim.

Ödem sebepleri ise oldukça geniş bir aralıkta sıralanmakta. Çünkü bedeninizdeki birçok mekanizma böbrek süzülmesini, hücre içi sıvı miktarını veya damar geçirgenliğini kontrol eder.

Gelin kabaca ödem sebeplerini inceleyelim.

Kalp problemleri ödem sebeplerinden en kötüsü ve çözülmesi en zor olanı. Kalp problemleri içerisinde en sık yapan ödem yapan hastalık ise yetmezlik. Kalp yetmezliğinde meydana gelen tansiyon düşüklüğünü engellemek için beden daha fazla kan hacmi tutmaya ve ortalama tansiyonu yükseltmeye çalışır.

Bunun için ise sıvı atılımını engeller ve su tutmaya başlar. Damarlardaki sıvı içeriğinin artması sonucu genel olarak kişinin bacakları, kolları gibi uç beden noktaları ödem tutmaya başlar.

Lenf sistemi dokulara kaçmış olan fazla sıvının kan damarlarına geri döndürme görevini üstlenir. Lenfatik sistemde oluşabilecek problemlerde dışarıya kaçmış sıvının dönüşü yapılamaz ve ödem oluşur. Bu ödem tipine özel olarak lenfödem diyoruz.

Genel olarak hareketsiz bireylerde sık olarak görülen lenfödem bazen lenfatik sistemin özel hastalıklarında da meydana gelebilir.

Lenf sisteminin düzgün çalışması için hareket şart olmakla beraber hareketsizliğin oluşturduğu ödemin tek sorumlusu lenf sistemi değildir.

Hareketsizlik özellikle bacak bölgesinde bulunan toplar damarların içindeki kanın geri dönüşünü yavaşlatır ve vücudun alt kısımlarında ödem oluşmasına sebep olur.

Ayrıca,

  • Regl öncesi hormonal değişim,
  • Böbrek problemleri,
  • Allerjiler,
  • Kullanılan ilaçlar (östrojen, beta blokerler, kortikosteroidler, NSAİDs),

diğer ödem sebepleri arasında sayılabilir.

Ödem söktürücü: Besinler ve öneriler

Ödem atma süreci sebep-sonuç ilişkisine yakından bağlıdır. Yani ciddi bir hastalık kaynaklı ödemin basit doğal öneriler ile geçmesi mümkün olmadığı gibi kullanılan ilaçlarla beraber faydadan çok zarar oluşturabilir.

Bu sebeple kalp yetmezliği, böbrek rahatsızlığı, yatağa bağımlı yaşamak gibi ciddi problemlerin oluşturduğu ödemin tedavisinde aşağıda bahsettiğim ödem söktürücü yöntemleri kullanmamalısınız. Çünkü sebeplerin ciddiyeti, sonucu etkiler.

Ama basit ödem problemlerinde (özellikle regl öncesi, hafif hareketsizliğe bağlı, mevsim geçişleri sebepli) aşağıdaki doğal ödem söktürücü yöntemler sizi ciddi şekilde rahatlatabilir.

Tuz alımını azaltmak, potasyum alımını arttırmak

Tuz tüketimi içinde bulunan sodyum sebebiyle daha fazla sıvı tutulmasını sağlar. Özellikle kalp yetmezliği yaşayan bireylerde sodyum alımını azaltmak ödemi geçirmek için ilk verdiğimiz ve en çok işe yarayan önerilerden (1).

Burada dikkat etmeniz gereken nokta eğer ciddi bir hastalığınız yoksa ve hafif ödeminiz varsa tuz alımını azaltmak önerilen bir durum değil. Ayrıca tuz alımını azaltsanız bile ödemi atamayabilirsiniz. Bu sebeple sağlıklı bireylerde sürekli tuz kısıtlaması uygulamasını tavsiye etmiyorum.

Potasyum ise sodyum atılımını ve idrar yapım hızını arttırması ile ödemi rahatlatabilir (2). Ama aşırı potasyum alımı özellikle ilaç kullanan (lasix ve benzeri tüm diüretikler) bireylere zarar verebilir.

Bu sebeple sadece sağlıklı bireyler, besinler ile aşırıya kaçmadan potasyum tüketimini arttırmalıdır.

Küçük bir tüyo, özellikle sarı meyveler potasyum açısından zengindir. Ayrıca karahindiba’nın ödem söktürücü etkisi içeriğinde bulunan yoğun potasyum kaynaklıdır.

Regl öncesi ödem için magnezyum

Regl öncesi hormon düzensizliği kadınlarda kısa süreli ama rahatsız edici bir ödem tutulumuna sebep olabilir.

Yapılan araştırmalar günlük 200-300 mg arası magnezyum alımının adet öncesi ödem şikayetini ciddi şekilde azalttığını gösteriyor (3).

Burada önerim alınması gereken miligram değerine takılmadan doğal olarak besinler ile magnezyum ihtiyacını karşılamak. Özellikle kuruyemişler, yeşil sebzeler ve kakao iyi birer magnezyum kaynağıdır.

Çörek otu

Çörek otu ile ilgili yapılan araştırmalardan biri de yüksek tansiyonu olan hayvanlar ile ilgiliydi. Sonuç olarak görüldü ki çörek otu yüksek tansiyonu düşürme yetisine sahip.

Bu etki ile beraber bir şey daha farkettik. Çörek otunun tansiyonu düşürme etkisi çoğu zaman onun ödem söktürücü özelliğine bağlı (4, 5).

Dolayısıyla çörek otu güçlü bir sıvı atma özelliğine sahiptir. Ama ne yazık ki bu özelliği çörek otunu direkt olarak tüketerek almanız zor. Çünkü etkisi ciddi miktarlarda alım ile ortaya çıkıyor.

Bu sebeple bulabilirseniz çörek otu yağı çok daha faydalı olacaktır.

Atkuyruğu

Atkuyruğu birçok farklı ödem söktürücü doğal beslenme takviyesinin içeriğinde bulunuyor. Bununla beraber şüpheli bir ürün. Çünkü uzun vadede kullanımı birçok problem yaratabilir.

Kısa vadede tüketimi ise sağlıklı kişilerde çoğu zaman güvenli görülüyor. Yapılan araştırmalarda neredeyse sıvı atıcı “tiyazid grubu” ilaçlar kadar etkili bulunan at kuyruğu doğru kullanıldığında fayda sağlayabilir (6).

Ama şuan için atkuyruğunun etki mekanizmasını tam olarak bilmiyoruz.

Maydanoz

Maydanoz geleneksel tıbbın uzun süredir bildiği bir ödem söktürücü olmasına rağmen tam olarak insan araştırmaları ile kanıtlanmış bir etkisi yoktur.

Bununla beraber hayvan araştırmalarında maydanoz çayının ve kendisinin direkt olarak tüketimi, idrar miktarını arttırarak ödem söktürücü etki gösterdiği belirtilmiştir (7).

Benim tecrübelerim ise maydanoz ürünlerinin tek seferlik veya kısa vadeli tüketimlerin fayda sağlamadığı, uzun süre ve düzenli tüketimin ödem attırıcı özellik gösterdiği yönünde.

Diğer ödem söktürücü önerilerimi ise aşağıda sıralayacağım.

Su tüketmek: Hastalığa bağlı olmayan basit ödem tedavisinde su tüketmek oldukça mantıklı bir seçenek. Zira düşük su tüketimi ve yoğun sodyum alımı aşırı su tutulumuna neden olabilir.

Karbonhidrat alımını azaltmak: Aşırı işlenmiş ve basit şeker içeriği fazla besinler insülin salınımını arttırır. Bu durum bedeni hücre içine daha fazla glikoz sokmak için sodyum tutmaya iter. Dolaylı olarak ödem oluşur. Bu sebeple karbonhidratı azaltmak çok ciddi bir ödem arttırıcı tedavi yöntemidir (8).

Hareket etmek: Belli dönemlerde yaşanan hareketsizlik ciddi ödem oluşumuna sebep olmakta. Özellikle seyahatler, ofis yaşamı ve uzun tatillerde eğer hareketsiz kalıyorsanız kendinize zaman ayırmalısınız. Küçük yürüyüşler kaslarınızın kasılmasına ve ödem birikiminin önlenmesine yardım eder.

Masaj: Özellikle derin doku masajı lenfatik sistemin yetersiz kaldığı durumlarda ödemi azaltmaya yardım eder.

Ödem sebepleri ve ödem söktürücü yöntemler: Sonuç

Ödem kaynak aldığı sebebe bağlı olarak değerlendirilmesi gereken bir problem. Bu sebeple ciddi ödemlerde hekim kontrolü şart. Bazı hastalarda bu durum hastalığın ilerleyişi veya mekanizmasının değişmesi ile alakalı olabilir.

Dolayısıyla ödem söktürücü yöntemleri uygulamadan önce değerlendirme için hekiminize başvurmalısınız.

Eğer basit bir sebeple meydana gelen (regl öncesi, seyahate bağlı, kötü beslenme ile alakalı) ödem probleminiz varsa ilk tavsiyem yaşam tarzı değişikliği yapmanız ardından maydanoz, karahindiba ve atkuyruğu denemeniz olacak.