Birçok insan -özellikle sporcular- gün içinde protein ihtiyacını karşılamak için birden fazla yumurta tüketiyor. Bu tüketim ile beraber akıllara takılan soru ise kan kolesterol düzeyleri.
Çok yumurta tüketen bireyler için söylenen ve sık duyduğum yegane şey bu, “Yumurta yemek kolesterolünü yükseltir!”
Peki durum gerçekte nasıl? Yumurta yemek kolesterolü yükseltir mi?
Hazırsanız başlıyoruz!
Bu yazı araştırma analizleri kategorisinin ilk yazısı olması sebebiyle oldukça özel. Artık bu kategoride tek araştırma üzerinden sık sorulan soruların cevaplarını arayacak ve konu alınan araştırmayı daha derinlemesine inceleyeceğim.
Bu kategoriyi beğeneceğinizi düşünmekle beraber fikirlerinizi merak ediyorum. Bu sebeple kategori hakkında yorum yapmayı unutmayın!
HDL ve LDL: Önemli bilgiler
Araştırmada yumurta tüketiminin hdl ve ldl üzerine etkisi inceleniyor. Bu sebeple hdl ve ldl ile ilgili bilgi verme ihtiyacı hissediyorum.
Öncelikle hdl moleküllerinden başlayalım.
Hdl molekülleri hücre içinden kolesterol moleküllerini alıp tekrardan karaciğere götüren bir yapıya sahip. Bu sebeple yüksek hdl molekülü sayısı kalp damar hastalığı riskini azaltan bir eleman.
Hdl ile ilgili bir diğer çarpıcı özellik ise antioksidanlar ile alakalı. Hdl molekülleri aynı zamanda antioksidanları taşıma kapasitesine de sahiptir.
Yazının diğer kahramanı ldl moleküllerine gelelim.
Ldl tek başına kalp damar hastalıkları riskini arttıran bir yapı. Ldl moleküllerinde miktar haricinde dikkat edilmesi gereken bir diğer nokta ise molekül büyüklüğü.
Ldl moleküllerinin büyüklüğü arttığında kalp damar hastalığı riski azalır. Zira zarara sebep olan inflamasyon potansiyeli ve damar duvarı hasarı küçük ldl moleküllerinde daha etkindir.
Bu sebeple düşük ldl düzeyleri ile beraber mevcut ldl moleküllerinin büyük formda olmasını isteriz.
Sanırım bu kadar açıklama yeter. Artık araştırmaya geçelim.
Araştırma ve ayrıntılar
Araştırmaya 40 kadın ve erkek katılıyor. Katılımcıların tamamında açlık kan şekeri 126 mg/dl altında ve vücut kitle indeksi 18.5 ile 29.9 arasında bulunuyor. Ayrıca katılımcıların tamamında kan kolesterol düzeyleri normal olarak izleniyor.
On dört hafta süren araştırmaya tüm katılımcıları standart hale getirmek için iki haftalık temizlenme periyodu ile başlanıyor. Bu temizlenme periyodu süresince katılımcılar hiç yumurta tüketmiyor.
Ardından tüm katılımcılara ilk dört hafta boyunca günde bir yumurta, ikinci dört hafta boyunca günde iki yumurta ve son dört haftalık periyotta günde üç yumurta veriliyor.
Araştırmanın tüm kademelerinde kan hdl, ldl düzeyleri, moleküllerin büyüklükleri ve fonksiyonlarından sorumlu olan enzimler araştırılıyor.
Sonuç
Yumurta tüketimi arttıkça,
- Hdl düzeyleri artmış,
- Ldl büyüklüğü artmış,
- Hdl antioksidan taşıma kapasitesi artmış,
olarak bulunmuştur.
Yorumum
Yumurta tüketimi ve kan yağları ilişkisini inceleyen bu araştırma birçok sporcu için güzel bir örnek oluşturuyor. Bu araştırma sonucunda hdl fonksiyonlarının artması antioksidan taşınması hususunda oldukça önemli.
Özellikle araştırmada incelenen “Lutein ve Zeaxanthin” düzeyleri ciddi şekilde yol gösteriyor. Günde üç yumurta tüketen bireylerde kan lutein ve zeaxanthin düzeyleri artmış olarak görülüyor zira. Diğer antioksidanlarda da aynı mekanizmanın çalıştığını tahmin ediyorum.
Daha iyi taşınan antioksidan molekülleri ise inflamasyonu dolayısı ile hücre hasarını engeller. Bu durum yaşlanma mekanizmasının sekteye uğramasından, kilo alma sürecinin yavaşlamasına kadar birçok olumlu etkinin ortaya çıkmasına yardım eder.
Aynı şekilde araştırmada hdl miktarı artmış olarak görülüyor. Hdl molekül miktarı normal sınırlarda kalp damar sağlığını koruyucu etkiye sahip. Bu sebeple hdl artışı her zaman istediğimiz bir şey.
Normalde kalp damar sağlığına olumsuz etkisi olan ldl moleküllerinin ortalama boyutunun artması ise kötü etkilerini sınırlandıran ve azaltan bir husus.
Sonuç olarak günlük birden fazla yumurta tüketmek sanıldığı gibi kan yağlarını olumsuz etkileyen bir husus değil. İhtiyacı arttıran durumlar olmamasına rağmen araştırmada günde 3 yumurta tüketiminin bile böyle bir bozukluk oluşturmaması bu durumu gösteren güzel bir örnek.
Bozukluk bir yana aslında yumurta tüketimi kan yağlarında sağlıklı yaşam için gerekli değişimlere öncülük ediyor. Bu sebeple kısıtlama değil, tersine yumurta tüketimini teşvik etmek gerek.
Günde 3 taneden fazla yumurta tüketimi için ise araştırma açıklama yapmıyor. Ama egzersiz gibi kolesterol ihtiyacını arttıran durumlarda tüketimin kontrollü olarak arttırılabileceğini düşünüyorum.
Bu sebeple yumurta tüketiminin kolesterol düzeylerini bozduğunu düşünmek oldukça yanlış.
