Diyet sıkıcı bir süreç. Bu sebeple birçok kişi bana diyette kaçamak yada kaba tabirle cheat meal yapmanın mümkün olup olmadığını soruyor.

Cevabım oldukça basit olmasına rağmen size açıklama yapma gereği hissediyorum. Çünkü birçok yerde hala diyette “cheat meal” yapmayı öven yazılar görüyorum.

Bu yazıda diyette kaçamak (cheat meal) nedir? sorusundan, diyette kaçamak yapmanın sakıncalarına ve cheat meal tavsiyelerine kadar birçok konuya değinecek, soruları cevaplayacağım.

Hazırsanız başlıyoruz.

Yazı İçeriği

Diyette kaçamak (cheat meal) nedir?

Diyette kaçamak temel olarak kısıtlı beslenme yapılan süreçte kısa bir süre için tekrardan besin alımını arttırma anlamına geliyor. Ama birçok kişi -neredeyse herkes- tanımın dışına çıkıp sadece besin alımını arttırmakla kalmıyor ayrıca sağlıksız beslenmeye başlıyor.

Aslında süreç tam olarak burada çıkmaza giriyor. Çünkü kalori alımını arttırmak ile kötü beslenmek aynı şey değil. Bu konuyu her kalori eşit mi? adlı yazımda ayrıca inceledim.

Ünlü aktör yada vücut geliştirmecilerin diyette kaçamak yaparak başarılı olduklarını görerek heveslenmeniz ise hiç doğru değil. Çünkü hepsinin aylık programları, sıkı doktor kontrolleri ve özenle hazırlanan yemekleri var.

Tabi ki toplumun büyük kısmı bu tip imkanlara sahip değil. Dolayısı ile yapılması gerekenlerde değişiyor.

Yazının devamında yanlış yapılan kaçamakların ne kadar zararlı olduğunu tek tek açıklayacağım.

Diyette kaçamak (cheat meal) yapmak zararlı mı?

Aslında kulağa oldukça masum olarak gelen “kaçamak” teriminin diyet boyutunda ne kadar kritik bir anlam ifade ettiğini sizinle beraber incelemek istiyorum.

Aşağıdaki sıralamanın haricinde konuşulacak oldukça fazla şey olmasına rağmen en önemlilerini seçmek zorundayım.

Yaşam tarzı oluşturmanızı engeller

Diyet sanılanın aksine kısa değil uzun vadeli bir olay. Bu sebeple seçtiğiniz beslenme tipini bir yaşam tarzı haline getirmelisiniz. Yaşam tarzı haline getirilmiş beslenme tarzı size hem sürekli kilo vermeyi hemde verdiğiniz kiloları tekrardan almamayı garanti eder.

Tam olarak bu sebeple oluşturmaya çalıştığınız alışkanlığı kısa aralıklarla bozmak yaşam tarzı edinmenizi geciktirecek ve zorlaştıracaktır.

Sonuç olarak eğer sağlıklı beslenmeye çalışıyorsanız kaçamak yapmak sadece sizi sağlıklı beslenme sürecinde uzaklıştırır. Size “tatil” olarak görünen o öğün bedeniniz için bir “hapis”.

Aşırı beslenmenize neden olur

Beyniniz beslenme sürecinde sandığınızdan daha fazla role sahip. Bu rollerden biri ise sizin ne kadar besleneceğinize karar vermek.

Eğer kötü ve kalitesiz beslenme alışkanlığından sağlıklı beslenmeye adım atan bir bireyseniz sizin yapacağınız kaçamak aşırı beslenme ile sonuçlanır. Çünkü beyniniz bir daha bulamayacağını düşündüğü bu kalitesiz içeriklere bağımlı haldedir ve tatmin duygusunu doyurmak için sizi sonuna kadar yemeye zorlar.

Diyetini bozan kişilerin diyet öncesi kilosunu kısa sürede aşmasının tek sebebi aslında budur.

Sağlıksız besinleri bırakamazsınız

Hazır gıdaların çoğu sağlıksız ve bağımlılık oluşturma özelliğine sahip. Durum böyle olunca diyette kaçamak süreci sizin için şöyle işler:

Öncelikle diyete başlar ve sağlıksız besinleri tüketmeyi bırakırsınız. Bir süre her şey harika gider ve başarılı olmaya başlarsınız. Sonradan yavaş yavaş eskiden tükettiğiniz, sağlıksız ama bağımlılık potansiyeli olan o besinleri özlemeye başlarsınız. Ardından aklınıza aslında kaçamak yapabileceğiniz gelir. Kaçamak sırasında tercih ettiğiniz besin ise bir süredir çalışmayan ödüllendirme mekanizmasını harekete geçirir.

Sonuç olarak bağımlılığınız daha fazla pekişmiş ve diyetiniz daha zor hale gelmiş olur.

Diyette kaçamak (cheat meal) nasıl yapılır?

Tavsiyem ve en doğrusu olduğunu düşündüğüm şey uzun süre hiç cheat meal yapmamak. Ama ben rahat edemiyorum, herkes gibi arada nefes almam gerekiyor diyorsanız diyette kaçamak yaparken uygulamanızı istediğim birkaç basit kural var.

Bunlar,

  • Cheat meal yaptığınız aralıklar en az kırk beş gün olmalı. Aksi takdirte diyetinizin devamlılığı riske girebilir.
  • Cheat meal yaparken tek öğün planlamayın. Birkaç öğün fazla tüketim yapın. Tek öğün düşüncesi sizi çok daha fazla yemeye iter.
  • Canınız ne istiyorsa yemeyin. Sağlıklı öğünlerin porsiyonlarını arttırın.
  • Normalde almanız gereken kalorinin %20’sinden fazlasını tüketmeyin.

Son olarak, diyette kaçamak yapmak tek yada birkaç sefer yapacağınıza inandığınız bir yöntem gibi gelse de sizi içine daha çok çeken bir girdap. Doğru zamanda ve doğru besinlerle yapılması çok güç olduğu için kontrolden çıkması muhtemel olan cheat meal için yapılan güzellemeleri bir kenara bırakmanızı tekrardan tavsiye edeceğim.

Beslenme hiçbir zaman ödülünüz değil ve kaçamak yapmak sadece kendinizi ödüllendirme isteğinin bir sonucu. Akışına bırakmak yerine ipleri elinize alarak sağlıklı olmanız mümkün.

Hiç kaçamak yapmadığınız günlere!